Tag Archives: хэт-ягаан
M33 дахь устѳрѳгчийн үүлнүүд
Манай сүүн замын ойролцоо орших 50 гаруй том жижиг галактикуудыг бид дотоод галактикуудын бүлэг гэж нэрлэдэг. Дотоод бүлэг гэхээр хоорондоо таталцалаар тодорхой хэмжээнд харилцан үйлчлэлцдэг жижиг бѳѳгнѳрѳл л гэсэн үг, мэдээж үүнээс цааш хэдэн зуу заримдаа бүр хэдэн мянган гишүүнтэй аврага том бѳѳгнѳрѳлүүд байгаа. Дотоод бүлгийн хамгийн том гишүүн нь бидэнтэй хамгийн ойрхон оршдог (2 […]
Хэт ягаан нар
Ѳчигдѳр дэлхийн хойт хэсэгт хамгийн урт шѳнѳ, хамгийн богино ѳдѳр тохион ѳвлийн улирал албан ёсоор эхэлсэн бол эсэргээр ѳмнѳд хэсэгт хамгийн урт ѳдѳр богино шѳнѳ тохиож зуны улирал эхлэсэн билээ. Энэ удаагийн нийтлэлээр нартай холбогдуулан саяхан НАСА-ийн нарыг ажиглах SDO дурангийн багийнханы хийсэн нэгэн гоё бичлэгийн тухай бичиж байна. Хүмүүс бид нарны үзэгдэх гэрлийн мужид […]
Маралын зүрхэнд хар нүх бий юу?
Шөнийн тэнгэрт маралын одны ордны зүгт биднээс ойролцоогоор 1,500 орчим гэрлийн жилийн зайд манай нартай хамгийн ойр орших шинэ залуу оддын өлгий болсон маралын мананцар хэмээх аврага том молекулан үүл байрлана. Доорх зургийг алдарт сансарын Хаббл дуран авсан бөгөөд маралын мананцарын төв хэсгийг нь харуулж байгаа юм. Саргүй харанхуй шөнө энгийн нүдээр уг биетийг ажиглаж […]
Хүр хорхойн мананцар
Тэнгэрт хунгийн одны ордны зүгт орших манай сүүн зам галактикийн дискний шигүү олон оддыг харуулж буй уг зураг нь өргөөшөө 4 ширхэг бүтэн сарыг багтаахаар буюу тэнгэрийн 2 градусын орон зайг дүрсэлж байгаа юм. Зургийн зүүн хэсэгт орших оддын өлгий болсон өнгөлөг мананцар араасаа урт хар сүүл дагуулсан мэт харагдана. IC 5146 гэх каталог нэртэй […]
Морин толгойн мананцар
Шөнийн тэнгэрт харагдах маралын одны ордны зүгт маш олон одод шинээр үүсэн бүрэлдэж буй аврага молекулан үүлс хэд хэд оршдог ба тэдгээр нь манай нарны аймагтай хамгийн ойр орших оддын “өлгийнүүд” юм. Доорх гайхалтай зураг нь монголчуудын гурван марал хэмээн нэрлэж заншсан маралын одны орд дахь залгаа 3 од орчимын мананцар үүлсийг маш тодорхой харуулж […]
Сам хорхойн мананцар
Хилэнцийн одны орлны зүгт хилэнцийн гялаанаас жаахан өмнө зүгт цацаргалтын мананцар IC4628 байрлах ба тэр хавьд орших маш халуун хэдхэн сая жилийн настай аврага одод хүний нүдэнд үл үзэгдэх хэт-ягаан туяагаараа ойр орчмын атомуудын электронуудыг нь салгаж хаялна. Устөрөгчийн атомууд яваандаа электронуудтайгаа эргэн нэгдэснээр бидний доорх зурган дээр харж буй улаан туяатай мананцарын гэрлийг бий […]
Агаарын гэрэл
Агаар гэрэлтдэг үү? хариулт нь тийм, гэхдээ гэрэлтэж буй агаарыг ажиглах нь маш хэцүү. Энгийн нүдээр ажиглана гэсэн ойлголт бараг байхгүй, гэхдээ нөхцөл нь бүрэлдсэн байвад өргөн өнцгийн линз бүхий камераар хангалттай удаан хөшгөө нээж зураг авхад дэлхийн гадрагаас 90 орчим км-ийн өндөр дахь агаарын гэрэлтэж буйг нь бүртгэн авах бололцоотой: Энэ зурган дээрх түм […]
Титмийн масс шидэлт
Саяхан энэ нийтлэлээр би өнгөрсөн сарын сүүлээр нарны гадрага дээр бий болсон аврага дөлийн тухай бичсэн билээ. Тэгтэл өнгөрөгч сарын хамгийн сүүлчийн өдөр буюу 8-р сарын 31-нд наран дээр бий болоод байсан бас нэгэн дөл сансарт асар их хурдтайгаар шидэгдсэн байна. Уг дөл сансарт шидэгдэхээс өмнөхөн нь авсан НАСА-ийн нарыг ажиглах SDO сансарын дурангийн зураг […]
Сүүлийн сэтгэгдэлүүд