Манай сүүн замын ойролцоо орших 50 гаруй том жижиг галактикуудыг бид дотоод галактикуудын бүлэг гэж нэрлэдэг. Дотоод бүлэг гэхээр хоорондоо таталцалаар тодорхой хэмжээнд харилцан үйлчлэлцдэг жижиг бѳѳгнѳрѳл л гэсэн үг, мэдээж үүнээс цааш хэдэн зуу заримдаа бүр хэдэн мянган гишүүнтэй аврага том бѳѳгнѳрѳлүүд байгаа. Дотоод бүлгийн хамгийн том гишүүн нь бидэнтэй хамгийн ойрхон оршдог (2 […]

Эх одоо маш хол зайд тойрон эргэдэг, хэмжээгээрээ манай нарны аймгийн хамгийн том гариг болох бархасбадиас даруй 11 дахин том гаригийг судлаачид саяхан илрүүлээд байна. HD 106906 b гэх каталог нэртэй энэ үлэмж гариг нь ердѳѳ 13 сая жилийн настай бѳгѳѳд, манай нар шиг хэмжээтэй ѳѳрийн эх одоо дэлхийгээс нар хүртэлх зайг 650 нугалсантай тэнцэх буюу […]

Доорх гайхалтай зураг нь шѳнийн тэнгэрт адаг чуулганы одны ордонд биднээс 30 гаруй сая гэрлийн жилийн алсад орших NGC891 хэмээх галактикийг харуулж байна. Бидэнд бараг эгц хажуу талаасаа харагдах тус галактик нь угтаа манай сүүн замтай тун тѳстэй мушгиа галактик юм. Хавтгай нимгэн гол диск нь их хэмжээний тоос тоосонцорын судал агуулах ба тѳв хэсгээрээ […]

Шөнийн тэнгэрт “могойн” одны ордны зүгт (Serpens) биднээс бараг 6500 гэрлийн жилийн зайд нэгэн аврага том устөрөгчийн молекулан үүл оршино. Уг үүлийг харагдах байдлаар нь “бүргэдийн” мананцар гэх бөгөөд угтаа оддыг олноор нь төрүүлж буй, маралын мананцар шиг оддын өлгий болсон аврага том цацаргалтын мананцар юм. Доорх зурган дээр харуулж буй хэсэг нь өргөөшөө 50-70 […]

Шөнийн тэнгэрт харагдах маралын одны ордны зүгт маш олон одод шинээр үүсэн бүрэлдэж буй аврага молекулан үүлс хэд хэд оршдог ба тэдгээр нь манай нарны аймагтай хамгийн ойр орших оддын “өлгийнүүд” юм. Доорх гайхалтай зураг нь монголчуудын гурван марал хэмээн нэрлэж заншсан маралын одны орд дахь залгаа 3 од орчимын мананцар үүлсийг маш тодорхой харуулж […]

Түүхэнд анх удаа одонорончид шигүү оддын бөөгнөрөлийн нартай төстэй гишүүн оддыг нь тойрдог гаригуудыг илрүүлсэнээ уржигдар (9-р сарын 14) зарлалаа. Шинээр нээгдсэн 2 гариг маань эх оддыгоо маш ойр зайд тойрон эргэдэг, ерөнхийдөө манай бархасбадьтай төстэй аврага хийн гаригууд юм. Эх одтойгоо маш ойр байдаг тул маш богино хугацаанд тойрон эргэнэ бас асар өндөр температуртай […]

Доорх зурган дээрх сүртэй аврага том мананцар дотор хэдэн сая одод бий бөгөөд тэдгээрийн нийлбэр гэрэл нь ийнхүү уг мананцарыг үзэсгэлэнтэйгээр гэрэлтүүлж буй. Хамгийн сонирхолтой нь энэ мананцар дотор орших ганцхан од нийт гэрэлийн бараг 10%-ийг дангаар тэр олон одод дундаас гаргадаг гэвэл итгэх үү? Сүүн замын хамгийн том дагуул галактик болох Магеланы их үүл […]

Монголчууд бидний “3 марал” хэмээн нэрлэдэг маралын одны ордны төв хэсэгт жагсаа байдалтай орших 3 одны доох нь харанхуй цэлмэг шөнөөр анхааралтай ажиглавал жижигхэн бүрэлзсэн мананцар мэт зүйл байгааг олж харна. Тэрхүү шөнийн тэнгэрт энгийн нүдээр бүдэгхэн бүрэлзэн харагддаг мананцар нь маралын мананцар юм. Жижиг дурангаар нүдээрээ харвал бүдэг саарал-цэнхэр туяатай мананцар байдалтай харагдах боловч […]

Оддын үүслийн талаар өмнө нь энэ нийтлэлд товч бичиж байсан билээ. Одод нь ганц нэгээрээ бус бөөнөөрөө аврага мананцараас оддын бөөгнөрөл байдалтай үүсэх бөгөөд үүсэх явцдаа доорх зурган дээрх шиг гайхалтай өнгө үзэмжийг бий болгоно. Ихэнхидээ манай нар буюу түүнээс жижигхэн одод үүсэх боловч цөөн тооны аврага одод мөн зэрэг үүснэ. Эдгээр аврага одод маш […]